MEVLANA CELALEDDİN RUMİ’NİN YAPITLARINDA ÖRTÜK ERİL CİNSİYET

13.yüzyılın büyük sufilerinden biri olan Mevlana Celaleddin Rumi gibi yüzyıllar boyunca Anadolu’da yaşama, anlama, duyma kültürü oluşturmuş zirve bir şahsiyetin yapıtları üzerinden eril sorgulamak, yeni gözle yapıtlara sinmiş örtük cinsiyeti açık etmek gerekebilir. Mevlana’nın yapıtlarının dili Farsça ve yapıtların çeviri Türkçe cinsiyetsiz dildir. Farsçada, ödünçleme sözcükler dışında erillik, dişilik yansızlık gösteren dilbilgisel ulam bulunmadığı cinsiyet, dişil adıllarla da ayrılmamaktadır. Başka türlü söylenirse, adılsal cinsiyete sahip olmasa bile sözlüksel gibi, ya cinsiyetli dillerde + yansız olmaması durumunda adıllar cinsiyetle ifade edilmektedir. Örtük cinsiyet sınırlı sayıda belirli sözcüklerde görülmektedir. yapıtlarında seçili örnekler {insan adam/âdem merd beşer genç çocuk yaşlı} {biz sen o} kişi adılları {herkes/hepsi +kişi +kimse +biri} belirsiz çoğu kez erkek cinsiyetini karşılayacak kapsayacak niteliktedir. Bu durum, yapıtlarındaki dilin söylemin altındaki kalıpların sorgulanarak dişilcil – feminist- okumaya tabi tutulmasını gerekli kılmaktadır. dile ilişkin belki dilsel zamansalaykırılıktan –anakronizmden- değil, süreklilikten söz edilebilir. Çünkü 800 yıldır Farsçada Türkçenin dil kullanım sıklığından yaygınlığından pek şey kaybettiği söylenemez. makalede, örnekleri adaletsizlik serimlenecektir.